Chỉ số PCI năm 2017 – dưới góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp (Bài 3) THÁI NGUYÊN HÀNH TRÌNH QUAY TRỞ LẠI TOP 10 VỊ TRÍ THỨ 7 TRONG BẢNG XẾP HẠNG PCI 2018
Đăng vào Thứ năm, 10/05/2018
Trong 3 năm liên tiếp 2014, 2015, 2016, Thái Nguyên xếp trong TOP10 bảng xếp hạng PCI. Năm 2014 xếp thứ 8, năm 2015, 2016 đều xếp thứ 7, là thứ hạng cao trong bảng xếp hạng. Nhưng đến năm 2017 lại bị tụt xuống vị trí thứ 15, mặc dù điểm số PCI tăng lên 2,63 điểm so với năm 2016.
Mục tiêu của tỉnh Thái Nguyên năm 2018 quay trở lại xếp vào TOP10 vị trí thứ 7 trong bảng xếp hạng PCI. Thì điểm số PCI năm 2018 phải đạt thấp nhất là 67,67 điểm tăng 4,47 điểm so với năm 2017.
Đạt được mục tiêu trên, tỉnh Thái Nguyên cần phải đưa ra những giải pháp đột phá để khắc phục những tồn tại về môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư cho doanh nghiệp và cải thiện tốt hơn, cạnh tranh hơn và luôn đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp.
Đối chiếu với bộ câu hỏi trong phiếu khảo sát doanh nghiệp và so sánh điểm số với các năm trước của 10 chỉ số thành phần. Hiệp hội doanh nghiệp đề nghị UBND tỉnh giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ban nghành nghiên cứu nội dung câu hỏi trong phiếu khảo sát doanh nghiệp để tham mưu đề xuất khắc phục các tồn tại, đưa ra các giải pháp để cải thiện tốt hơn, cạnh tranh hơn môi trường sản xuất kinh doanh và môi trường đầu tư cho doanh nghiệp theo từng chỉ số thành phần như sau:
1. Chỉ số gia nhập thị trường
Mục tiêu điểm số chỉ số này cần đạt 8,84 điểm bằng số điểm đạt được năm 2015 và tăng cao hơn năm 2017 là 1,57 điểm. Điểm số của chỉ số này năm 2011 đã đạt 9,16 điểm là năm đạt điểm cao nhất. Năm 2018 phải quyết tâm cao mới đạt điểm chỉ số này bằng và cao hơn năm 2015 và tiến tới bằng năm 2011.
Chỉ số này được đo lường thông qua 5 câu hỏi trong phiếu khảo sát tại mục "C- ĐĂNG KÝ DOANH NGHIỆP VÀ GIẤY PHÉP KINH DOANH". Câu hỏi đưa ra 9 chỉ tiêu đo lường về thời gian thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp; Giấy phép kinh doanh (đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện); Ba chỉ tiêu đo lường liên quan trực tiếp đến cán bộ: Có hướng dẫn rõ ràng, đầy đủ không ? có am hiểu chuyên môn không ? có nhiệt tình, thân thiện không với doanh nghiệp ? Hai chỉ tiêu đo lường liên quan đến ứng dụng công nghệ thông tin và hệ thống trực tuyến, thủ tục hành chính công và bưu điện...
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Sở kế hoạch và đầu tư. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở kế hoạch và Đầu tư tham mưu đưa ra giải pháp khắc phục tồn tại và cải thiện tốt hơn nội dung công việc như của 5 câu hỏi trên để doanh nghiệp đánh giá tăng điểm chỉ số này.
2. Chỉ số tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất
Mục tiêu chỉ số này cần đạt 6,67 điểm bằng điểm số đạt được của năm 2015 và tăng cao hơn năm 2017 là 0,22 điểm. Trong 2 năm 2016, 2017 chỉ số này đều bị giảm điểm, năm 2018 phải quyết tâm phấn đấu lấy lại điểm số bằng và cao hơn năm 2015.
Chỉ số này đo lường thông qua 7 câu hỏi trong phiếu khảo sát tại mục "B- ĐẤT ĐAI, MẶT BẰNG KINH DOANH". Câu hỏi đưa ra 11 chỉ tiêu đo lường là: Số ngày chờ đợi để được cấp GCNQSDĐ ? sự rủi ro khi sử dụng đất và khó khăn trong tiếp cận/mở rộng mặt bằng kinh doanh ? Giải phóng mặt bằng chậm, thiếu quỹ đất sạch ? khung giá đất có phù hợp với giá thị trường hay không ? thủ tục hành chính rườm rà/cán bộ nhũng nhiễu hay không ?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Sở Tài nguyên và Môi trường. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu đưa ra các giải pháp khắc phục tồn tại và cải thiên tốt hơn các công việc theo nội dung của 7 câu hỏi trên. Đặc biệt là tham mưu ban hành quy trình bàn giao mặt bằng thực hiện dự án đầu tư nhà nước thu hồi đất. Hiện nay Doanh nghiệp ký Hợp đồng Giải phóng mặt bằng với với Ban Bồi thường GPMT cấp huyện, thành chỉ có ngày bắt đầu, không có ngày kết thúc, thủ tục hành chính về đất đai còn quá dài.
3. Chỉ số tính minh bạch và tiếp cận thông tin
Mục tiêu của chỉ số này cần đạt 6,57 điểm bằng điểm số đạt được của năm 2015 và tăng cao hơn năm 2017 là 0,26 điểm, trong 2 năm 2016, 2017 chỉ số này đều bị giảm điểm. Năm 2018 phải quyết tâm lấy lại điểm chỉ số bằng và cao hơn năm 2015.
Chỉ số này đo lường thông qua 7 câu hỏi trong phiếu khảo sát tại mục “F- TÍNH MINH BẠCH VÀ TIẾP CẬN THÔNG TIN”. Câu hỏi đưa ra 12 chỉ tiêu đo lường: Khả năng tiếp cận các kế hoạch của tỉnh và các văn bản pháp lý cần thiết cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có dễ dàng hay không ? liệu doanh nghiệp có thể tiếp cận một cách công bằng các văn bản này không ? các chính sách và quy định mới có tham khảo ý kiến của doanh nghiệp không ? DN có khả năng tiên liệu được việc triển khai thực hiện các chính sách quy định đó hay không ? mức độ tiện dụng trang web của tỉnh đối với doanh nghiệp có tốt không ?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Chánh Văn phòng UBND tỉnh. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Chánh Văn phòng UBND tỉnh tham mưu đưa ra các giải pháp hữu hiệu để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 7 câu hỏi trên. Đặc biệt là tham mưu chỉ đạo Giám đốc Trung tâm Thông tin, các cơ quan truyền thông minh bạch thông tin chế độ chính sách liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư để các loại hình doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng và bình đẳng như nhau.
4. Chỉ số chi phí thời gian để thực hiện các quy định của Nhà nước
Mục tiêu của chỉ số này cần đạt 6,74 điểm bằng điểm số đạt được của năm 2015 và tăng cao hơn năm 2017 là 0,57 điểm. Chỉ số này nhiều năm đạt điểm số khá cao nhưng trong 2 năm 2016, 2017 lại bị giảm điểm. Năm 2018 quyết tâm lấy lại điểm số bằng và cao hơn năm 2015.
Chỉ số này đo lường thông qua 8 câu hỏi trong phiếu khảo sát tại mục “D1- CHI PHÍ KINH DOANH”. Câu hỏi đưa ra 11 chỉ tiêu chính như: Thời gian doanh nghiệp phải bỏ ra để thực hiện các thủ tục hành chính cũng như mức độ thường xuyên và thời gian doanh nghiệp phải tạm dừng kinh doanh để các cơ quan Nhà nước của địa phương thực hiện việc thanh tra, kiểm tra ? nội dung kiểm tra có bị trùng lặp hay không ? Cán bộ công chức giải quyết công việc hiệu quả, thân thiện hay nhũng nhiễu doanh nghiệp ? DN có phải đi lại nhiều lần để hoàn tất thủ tục hành chính không ? các loại phí, lệ phí có được niêm yết công khai không ?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Bộ phận một cửa liên thông của tỉnh mà thường trực là Sở Kế hoạch-Đầu tư và các cơ quan Thanh tra tỉnh, Sở nội vụ. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở KH-ĐT, Chánh Thanh tra tỉnh và Giám đốc Sở nội vụ tham mưu đưa ra các giải pháp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 8 câu hỏi trên để doanh nghiệp đánh giá tốt chỉ số này.
5. Chỉ số chi phí không chính thức
Mục tiêu của chỉ số này cần đạt 5,94 điểm tăng cao hơn năm 2017 là 0,28 điểm và điểm của chỉ số này năm 2012 đã đạt được 7,24 điểm là năm đạt điểm cao nhất. Năm 2018 phải quyết tâm phấn đấu bằng điểm số của năm 2012.
Chỉ số này đo lường thông qua 6 câu hỏi trong phiếu khảo sát tạii mục “D3: Chi phí không chính thức trong các hoạt động liên quan đến kinh doanh - D4: Các thủ tục mua sắm, đấu thầu của cơ quan NN”; Câu hỏi đưa ra 9 chỉ tiêu đo lường chính như: Các khoản chi phí không chính thức mà doanh nghiệp phải trả và các trở ngại do những chi phí không chính thức này gây ra đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, việc trả những khoản chi phí không chính thức có đem lại kết quả hay “dịch vụ” như mong đợi và liệu các cán bộ Nhà nước có sử dụng các quy định của địa phương để trục lợi hay không ?
Nội dung câu hỏi trên có liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Sở Tài chính. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở Tài chính tham mưu đưa ra các giải pháp phù hợp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 6 câu hỏi trên.
6. Chỉ số cạnh tranh bình đẳng
Mục tiêu của chỉ số cần đạt 5,42 điểm là rất khiêm tốn và tăng cao hơn năm 2017 là 0,26 điểm, điểm của chỉ số này các năm qua đều đạt thấp. Năm 2018 phải quyết tâm đạt điểm chỉ số này cao hơn nữa.
Chỉ số này được đo lường thông qua 3 câu hỏi trong phiếu khảo sát tại mục “I- TÍNH NĂNG ĐỘNG”. Câu hỏi đưa ra 14 chỉ tiêu để đánh giá về: Việc tỉnh có ưu ái cho các DNNN và gây khó khăn cho Doanh nghiệp dân doanh hay không ? DNNN có thuận lợi hơn trong việc tiếp cận đất đai, vốn vay, cấp phép khai thác khoáng sản, các hợp đồng từ CQNN không ? DN FDI được ưu tiên giải quyết khó khăn, thuận lợi trong tiếp cận đất đai, đặc quyền trong việc miễn/giảm thuế, giải quyết thủ tục hành chính linh hoạt hơn DN dân doanh không ? nguồn lực kinh doanh (các dự án đầu tư, đất đai, khoáng sản...) có chủ yếu rơi vào DN thân quen CBCQ hay không ?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Cấp ủy chính quyền các cấp. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Chánh Văn phòng UBND tỉnh và UBND các địa phương đưa ra các giải pháp hữu hiệu để khắc phục các tồn và cải thiện tốt hơn các công việc theo như nội dung của 3 câu hỏi trên. Đặc biệt là tham mưu về công tác lãnh đạo chỉ đạo cần bình đẳng đối với DNNN, DN FDI, Doanh nghiệp dân doanh và có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư hoặc mở rộng mặt bằng kinh doanh tại các khu/cụm công nghiệp để doanh nghiệp đánh giá tốt chỉ số này.
7. Chỉ số tính năng động
Mục tiêu của chỉ số này cần đạt 6,35 điểm tăng cao hơn năm 2017 là 0,30 điểm và điểm của chỉ số này các năm qua đều đạt rất thấp. Năm 2018 phải quyết tâm phấn đấu đạt điểm số bằng và cao hơn 6,35 điểm.
Chỉ số này được đo lường thông qua 2 câu hỏi trong phiếu khảo sát (câu 1-2) tại mục “I- TÍNH NĂNG ĐỘNG”. Câu hỏi đưa ra 11 chỉ tiêu khảo sát về Tỉnh có kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn điểm chưa rõ ràng từ quy định của Trung ương hay không? có linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp hay không? có tổ chức đối thoại, tiếp xúc doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN hay không?
Nội dung câu hỏi có liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của UBND tỉnh, UBND các địa phương và thủ trưởng các ngành của tỉnh. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Chánh Văn phòng UBND tỉnh, Chủ tịch UBND các địa phương, thủ trưởng các sở ngành tham mưu đưa ra các giải pháp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 2 câu hỏi trên.
8. Chỉ số dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp
Mục tiêu điểm số của chỉ số này cần đạt 6,30 điểm tăng cao hơn năm 2017 là 0,30 điểm và điểm của chỉ số này các năm qua đều đạt rất thấp. Năm 2018 phải quyết tâm đạt điểm số bằng và cao hơn 6,30 điểm.
Chỉ số này được đo lường thông qua 7 câu hỏi tại mục “E- MÔI TRƯỜNG KINH DOANH“. Câu hỏi đưa ra 24 tiêu chí chính để đánh giá như: Các dịch vụ của tỉnh hỗ trợ doanh nghiệp để phát triển khu vực kinh tế tư nhân như xúc tiến thương mại, cung cấp thông tin tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp, hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh, phát triển các khu/cụm công nghiệp tại địa phương và cung cấp các dịch vụ công nghệ cho doanh nghiệp có tốt hay không ? các doanh nghiệp có ý định tiếp tục sử dụng các dịch vụ đó hay không?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương tham mưu đưa ra giải pháp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 7 câu hỏi trên.
9. Chỉ số đào tạo lao động
Mục tiêu điểm số của chỉ số này cần đạt 8,08 điểm tăng cao hơn năm 2017 là 0,38 điểm và điểm của chỉ số này 4 năm liên tục đều tăng và đạt điểm cao. Năm 2018 cần phải tiếp tục duy trì đà tăng điểm đạt cao hơn 8,08 điểm.
Chỉ số này được đo lường thông qua 4 câu hỏi (từ câu 8-12) tại mục “E3 NGUỒN NHÂN LỰC – tại mục E- MÔI TRƯỜNG KINH DOANH“. Câu hỏi đưa ra 11 chỉ tiêu đo lường chính như: các nỗ lực của lãnh đạo tỉnh để thúc đẩy đào tạo nghề và phát triển kỹ năng nhằm hỗ trợ cho các ngành công nghiệp tại địa phương và giúp người lao động tìm kiếm việc làm ? Lao động tại tỉnh có đáp ứng được nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp hay không ? Chất lượng giáo dục dạy nghề tại tỉnh như thế nào ?
Nội dung câu hỏi trên liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Sở Lao động Thương binh và Xã hội và các Trung tâm dạy nghề của TW, của tỉnh. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội chủ trì cùng Hiệp hội doanh nghiệp, các trường nghề tiếp tục tham mưu đưa ra giải pháp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 4 câu hỏi trên.
10. Chỉ số thiết chế pháp lý- ANTT
Mục tiêu điểm số của chỉ số này cần đạt 6,75 điểm tăng cao hơn năm 2017 là 0,32 điểm. Điểm của chỉ tiêu này trong những năm qua đạt không cao. Năm 2018 cần quyết tâm đạt mục tiêu 6,75 điểm và cao hơn nữa.
Chỉ số này được đo lường thông qua 7 câu hỏi tại mục “H- GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP VÀ XỬ LÝ KHIẾU NẠI“. Câu hỏi đưa ra 17 chỉ tiêu đo lường lòng tin của doanh nghiệp tư nhân đối với hệ thống tòa án, tư pháp của tỉnh, liệu các thiết chế pháp lý này có được doanh nghiệp xem là công cụ hiệu quả để giải quyết tranh chấp hoặc là nơi doanh nghiệp có thể khiếu nại các hành vi nhũng nhiễu của cán bộ công quyền tại địa phương hay không ? tình hình an ninh trật tự có tốt không ? DN bị mất trộm tài sản có thu hồi lại được không ? Cơ quan Công an có hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết hiệu quả vụ mất trộm tài sản không ? DN có phải trả tiền ‘bảo kê” cho băng nhóm côn đồ, xã hội đen để yên ổn làm ăn không ?
Nội dung câu hỏi liên quan chủ yếu đến chức năng nhiệm vụ của Khối nội chính. Vậy đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cho Khối nội chính tham mưu đưa ra giải pháp để khắc phục các tồn tại và cải thiện tốt hơn các công việc theo nội dung của 7 câu hỏi trên.
Đạt được mục tiêu trên cần có sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ của các cấp các ngành và các cấp chính quyền trong toàn tỉnh. Hiệp hội doanh nghiệp xin kiến nghị tiếp như sau:
Một là đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo nâng Chỉ thị 19 thành Nghị quyết chuyên đề, để huy động cả hệ thống chính trị toàn tỉnh vào cuộc cải thiện toàn diện môi trường sản xuất kinh doanh và môi trường đầu tư cho doanh nghiệp tốt hơn, cạnh tranh hơn.
Hai là đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành, các cấp chính quyền thân thiện và đồng hành cùng doanh nghiệp, coi doanh nghiệp là đối tượng phục vụ chứ không chỉ là đối tượng quản lý. Và kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho cộng đồng doanh nghiệp thông qua kiến nghị từ Hiệp hội, các Hội và doanh nghiệp.
Ba là đề nghị Ban chỉ đạo PCI giao nhiệm vụ cụ thể cho từng đồng chí Giám đốc sở, ban ngành, các cấp chính quyền nghiên cứu các câu hỏi trong phiếu khảo sát doanh nghiệp và lắng nghe tâm tư nguyện vọng của doanh nghiệp để tham mưu đề xuất các giải pháp khắc phục các tồn tại trong từng chỉ số thành phần và cải thiện tốt hơn, cạnh tranh hơn môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư cho doanh nghiệp.
Bốn là đề nghị các Hiệp hội, các Hội doanh nghiệp thường xuyên kiểm tra giám sát việc thực thi của các sở, ban ngành, các cấp chính quyền trong việc cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh và môi trường đầu tư cho cộng đồng doanh nghiệp. Đồng thời là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp với các cơ quan chức năng của tỉnh, phản ánh tâm tư nguyện vọng, các vướng mắc của Doanh nghiệp đến các cơ quan chuyên môn của tỉnh. Truyền tải thông tin của tỉnh về cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư tới cộng đồng doanh nghiệp. Động viên các Doanh nghiệp có tinh thần trách nhiệm cao khi nhận được phiếu khảo sát doanh nghiệp do VCCI gửi tới.
Năm là đề nghị cộng đồng doanh nghiệp nâng cao văn hóa kinh doanh, nâng cao quản trị doanh nghiệp, có tinh thần trách nhiệm cao cùng với UBND tỉnh, xây dựng môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư cạnh tranh hơn. Các doanh nghiệp khi nhận phiếu khảo sát PCI cần điền đúng, đủ, chính xác các thông tin và gửi kịp thời về VCCI theo đúng thời gian qui định.
Với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc trong tỉnh về cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư của tỉnh Thái Nguyên tốt hơn, cạnh tranh hơn. Thứ nhất là Cộng đồng doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh và phát triển bền vững hơn. Thứ hai là tỉnh cũng hưởng lợi huy động tối đa được nguồn nội lực của cộng đồng doanh nghiệp, của các nhà đầu tư trong và ngoài nước vào đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh sẽ thay đổi được cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp, tăng thêm được việc làm cho xã hội, tăng thu ngân sách và tỉnh Thái Nguyên sẽ trở thành tỉnh công nghiệp giầu mạnh và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách quốc gia. /.
Nguyễn Văn Thời
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thái Nguyên